«ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»…

Άρθρο του Θάνου (Αθανάσιος) Ασημάκη,
Στέλεχος του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών
Απόφοιτου Οικονομικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης Παντείου Πανεπιστημίου

«ΨΩΜΙ – ΠΑΙΔΕΙΑ – ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ»… ήταν το σύνθημα της γενιάς του Πολυτεχνείου. Ένα σύνθημα βγαλμένο από τη ζωή. Τη ζωή ανθρώπων, που έζησαν μέσα σε 40 χρόνια, ένα παγκόσμιο πόλεμο, έναν εμφύλιο και μια χούντα.

Άνθρωποι που γεννήθηκαν και πολέμησαν το ’40, βίωσαν τον εμφύλιο που αδερφός σκότωνε αδερφό και ανέθρεψαν τα παιδιά τους κατά τη διάρκεια της χούντας. Τα ανέθρεψαν όμως σωστά, με αξίες και ιδανικά. «Ψωμί παιδεία ελευθερία» απαιτούσαν οι τότε νέοι γονείς μας, σημερινοί 60αρηδες.

Μετά την πτώση της χούντας, και αφού επετεύχθη η «Ελευθερία» και άρχισε ο εκδημοκρατισμός της κοινωνίας μας, με το δημοψήφισμα για το πολίτευμα της χώρας, λέγοντας ΟΧΙ στη βασιλεία, ήρθε η ώρα για τα άλλα δύο αιτήματα. Ψωμί και παιδεία.

Αυξήθηκαν οι μισθοί, προσελήφθη κόσμος στο δημόσιο, δοθήκαν προνοιακά επιδόματα, επιδοτήσεις στους αγρότες ξαναυξήθηκαν μισθοί και έτσι ικανοποιήθηκε και το δίκαιο μέχρι τότε αίτημα για «Ψωμί».

Κάπου εκεί πάγωσαν όλα. Οι πολίτες μεγάλωσαν, κουράστηκαν και χόρτασαν. Χόρτασαν το ψωμί και επαλήθευσαν την παροιμία πως «Τρώγοντας έρχεται η όρεξη». Ποιός να τρέχει για την παιδεία; Τι να την κάνουμε, εάν δεν αγοράσουμε σπίτι, με τη γνωστή δεκαετία του ’90 και τον πανικό ιδιοκατοίκησης, που φτάσαμε να κληρώνουν μεζονέτες οι εφημερίδες μαζεύοντας κουπόνια.

Τι να την κάνουμε την παιδεία εάν δεν αγοράσουμε αυτοκίνητο, με τις πωλήσεις στα τέλη της δεκαετίας του ’90 να ξεπερνούν τις 150.000 αυτοκίνητα το χρόνο και μετά να ξεφεύγουν πάνω από 200.000!!!

Τι να την κάνουμε την παιδεία, εάν δεν πάμε  διακοπές, με τα γνωστά διακοποδάνεια, για Χριστούγεννα στην Ελβετία για σκι, το Πάσχα στο χωριό, το καλοκαίρι μια εβδομάδα τουλάχιστον σε κάποιο ελληνικό νησί.

Τι να την κάνουμε την παιδεία, πρέπει να πάμε στα μπουζούκια να πετάξουμε λουλούδια «γιατί με χώρισε η γκόμενα, γιατί πήρα πτυχίο, γιατί θα πάει εκείνος ο ψηλός ο ωραίος, γιατί κάνει πάρτι η σχολή, γιατί έβγαλε καινούριο τραγούδι ο Χ.!!!»

Κάπως έτσι φτάσαμε στο σήμερα, όπου η οικονομική κρίση ξεσκέπασε τα πολιτισμικά και πολιτιστικά ελλείμματα της κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που δεν έμαθε ποτέ να σκέφτεται την επόμενη μέρα, την επόμενη γενιά. Μια κοινωνία που μεγάλωσε με τα πρότυπα του, «Όσα φάμε, αφού όλοι το ίδιο κάνουν». Μια κοινωνία που έδινε το φακελάκι στο γιατρό, στον έφορο, στον πολεοδόμο, στον τελωνειακό, αλλά τους έβριζε με το που έβγαινε στο δρόμο, που έβριζε όλους τους πολιτικούς καθώς «όλοι ίδιοι είναι», αλλά που πήγαινε στο γραφείο για το ρουσφέτι και τον διορισμό. Δεν αναρωτήθηκε ποτέ κανένας από πού έρχονται όλα τα λεφτά;

Έγινε παιδεία της κοινωνίας, να κυνηγάει τον εύκολο και γρήγορο (ηθικό ή ανήθικο) πλουτισμό και όταν έπρεπε να ξεμάθει, αγανακτεί, βγαίνει στο δρόμο, φωνάζει, κάνει πορείες, σπάει βιτρίνες, αμάξια! Το χειρότερο όμως είναι πως διασπάται η κοινωνική συνοχή. Οδηγούμαστε σε προεμφυλιακές καταστάσεις. Δικηγόροι εναντίων γιατρών, ταξιτζήδες εναντίον καθηγητών, αγρότες εναντίων δημοσίων υπαλλήλων, γενιά εναντίον γενιάς. Οι άλλοι έφταιξαν περισσότερο, έφαγαν περισσότερο, βολευτήκαν περισσότερο. Έτσι κατάντησε η κοινωνία από το έλλειμμα παιδείας.

Τώρα όμως, είναι ευκαιρία, μέσα από τα λάθη μας και τη γνώση της ιστορίας, να αποκτήσουμε κοινωνική και πολιτική παιδεία. Η κοινωνία πρέπει να μάθει ότι οι πολιτικοί θα λένε, τόσο μεγάλα ψέματα, όσο μεγαλύτερα η κοινωνία πιστεύει. Δεν γίνεται πλέον να πιστεύουμε σε υποσχέσεις πού ούτε την εποχή των παχιών αγελάδων δεν δινόντουσαν.

Είναι η ώρα της αλλαγής. Αλλαγής νοοτροπίας. Οι διχασμοί, όπως έχει δείξει και η ιστορία, δεν έκαναν ποτέ καλό στην Ελλάδα. Σε όλες τις δύσκολες, ιστορικά στιγμές, η ομόνοια και η συνεργασία έδιναν τη λύση στα προβλήματα. Έτσι και τώρα η διέξοδος από την κρίση δεν είναι οι λαϊκισμοί και οι αλληλοκατηγορίες. Πρέπει πρώτα, όλοι μαζί, να κατανοήσουμε τι και ποιός έφταιξε και φτάσαμε ως εδώ, να καταλογισθούν οι ευθύνες, να αναλάβει ο καθένας το μερίδιο που του αναλογεί, και όλη η κοινωνία, πολίτες και πολιτικοί, να έρθουν σε συνεννόηση για την επόμενη μέρα. Μια συνολική ελληνική λύση, κτήμα των πολιτών, η εφαρμογή της οποίας θα φέρει την χώρα σε ασφαλή πορεία και θα αφήσει παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές την συνεργασία και την συλλογικότητα.

Και για όποιον αναρωτιέται αν υπάρχει ελπίδα για αλλαγή. Υπάρχει. Στους όλο και περισσότερους που αδιαφορούν για τις εκλογικές αναμετρήσεις. Στους νέους, που απεγνωσμένα επιθυμούν διαφάνεια και αξιοκρατία. Στους μεγαλύτερους που βλέπουν το μέλλον τον παιδιών τους να αργοσβήνει.